Soms krijg je als columnist het materiaal zomaar in de schoot geworpen. Gefundenes Fressen, zouden onze oosterburen zeggen. Dat gaat erin als koek. Neem de actie van opperrabbijn Jacobs en Roger van Oordt. Vandaag vergadert de synode en dat leek de genoemde heren het ideale moment om aandacht te vragen voor Israël. Gewoon, een simple banner. Geen horde schreeuwende leasedemonstranten of andere inhuurkrachten die veel vinden maar weinig weten, maar twee zwijgende mannen (die heel veel weten), met de oproep Israël vooral niet te vergeten.

Door: Piet van Midden

Israël? De kerk? Hebben die dan wat met elkaar? Ze hebben in elk geval dezelfde wortels en daarmee houdt het voor velen ook al gauw op. In de fase van de opbouw van de staat was de relatie bepaald inniger. Toen was Israël nog volk van God. ‘t Kan verkeren.

Nu veel Joden en christenen de ‘relatie’ voor gezien houden, trekken Jacobs en Van Oordt aan de bel. Het is er wel eens ruiger aan toeggegaan. Ik herinner me de actiegroep Synoodkreet uit, ik meen, de jaren ’60, die de braaf vergaderende mannenbroeders met borden en een spandoek herinnerde aan dreigend oorlogstuig. Nu niets van dit alles: twee veelzeggend zwijgende mannen. Maar u begrijpt: dat kán gewoon helemaal niet. Het idee dat voor de Visienota over Kerk en Israël onvoldoende tijd zou overblijven! Het etablissement ‘De Werelt’ - vroeger heette het ‘Blije Werelt’, maar van die blijdschap is niet veel meer over - kende na overleg onmiddellijk haar taak en liet beide mannen onverlaten hun biezen pakken. Gehoorzaam als ze zijn, verplaatsten zij hun ondermijnende activiteiten naar buiten de poort en zwegen verder. De Werelt had het nakijken.

Tenminste, ik zou: ‘Ze leefden lang en gelukkig’ kunnen aanheffen, ware het niet dat nu de politie gebeld werd. De opperrabbijn was inmiddels vertrokken naar een begrafenis en Van Oordt hield pal stand. De politie kon niet veel uitrichten tegen zijn persoonsbewijs als honorair consul van de staat Israël. Ook Van Oordt vertrok. Moraal van dit verhaal: lees alle borden. Achter de rug van rabbijn Jacobs staat een bord, met het opschrift: ‘Betreden op eigen risico'. Een goed advies aan synodeleden. Dat lesje hebben we van Van Oordt en de rabbijn geleerd.

Piet van Midden is voorzitter van het OJEC

In de podcast Dick en Daniël van het Nederlands Dagblad is vandaag te gast opperrabbijn Binyomin Jacobs. Het leven in Nederland is voor Joodse mensen onveiliger geworden sinds de aanslagen van Hamas van 7 oktober. Bedreigingen, scheldpartijen, politiebeveiliging. Bijeenkomsten en herdenkingen zoals van de Kristalnacht worden uitgesteld of afgelast, de Joodse scholen waren na 7 oktober een tijdje dicht.

De felle negatieve reacties zijn vaak een gevolg van onkunde, weet de rabbijn. "Ons Joods-zijn heeft helemaal niets te maken met de politiek van de staat Israël. Maar dat snappen veel mensen niet." Bang is Jacobs niet, zegt hij. Maar verstandig wil hij wel zijn. "Ik loop bij een pro-Palestinademonstratie geen blokje om. Ik ben Nederlander, ik mag hier gewoon zijn."

Van christenen krijgt hij hartverwarmende reacties. "Ons huis stond een tijdje helemaal vol met bloemen." Over de verklaring van de Protestantse Kerk is hij kritischer. "Altijd dat ‘maar’. Het is verschrikkelijk wat jullie is overkomen, maar … Waarom moet dat toch?’ Is er toekomst voor de Joden in Nederland? Zeker de religieuze Joden vertrekken, ziet Jacobs. ‘Dat is zorgwekkend." Toch is hij niet pessimistisch.



Bron: Nederlands Dagblad

Op 14 januari a.s. is in de Groningse Folkingestraat Synagoge een studiemiddag over het thema ‘Lef/lev’ in het kader van de jaarlijkse Dag van het Jodendom. Het Nederlandse woord ‘lef’ is afgeleid van het Hebreeuwse woord ‘lev’ wat ook ’hart’ betekent. Lef is niet zomaar durf, het is de moed om ook eigen angst te overwinnen.

Twee gastsprekers staan stil bij de bijbelse betekenis van ‘moed’: Rabbijn dr. Tzvi Marx, ondermeer oud-docent Jodendom van de Radboud Universiteit en Hogeschool Windesheim en dr. Marc Pauly, universitair docent Wijsbegeerte en hoofd Kenniscentrum Filosofie van de Rijksuniversiteit Groningen. Aanvang van het programma vanaf 14.30 uur, in de Folkingestraat in de Synagoge te Groningen. Voor de uitnodiging en het programma, klik hier.

Het bisdom Groningen-Leeuwarden organiseert jaarlijks traditioneel in januari de Dag van het Jodendom in de Folkingestraat in de Synagoge. De studiemiddag wordt georganiseerd door het bisdom in samenwerking met de Progressief Joodse Gemeenschap in Noord-Nederland en de Nederlands-Israëlitische Gemeente Groningen. De toegang is vrij. Aanmelding is verplicht. Belangstellenden kunnen zich opgeven via het bisdom Groningen-Leeuwarden, mw. Lisette Winter, e-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., tel.nr. 050-4065888.

Bron: Bisdom Groningen-Leeuwarden

De Raad van Kerken in Nederland heeft vanmiddag een verklaring tegen antisemitisme geplaatst op haar website. De tekst van deze verklaring vindt u hieronder.
___

Oproep aan de Nederlandse samenleving: geef antisemitisme en discriminatie geen ruimte.

Het lijkt zo vanzelfsprekend: in een democratische samenleving is geen plaats voor discriminatie, in welke vorm dan ook, dus ook niet voor Jodenhaat. Helaas zeggen de gebeurtenissen van de laatste tijd in ons land iets anders.

De terreuraanslag van 7 oktober en het geweld daarna in Israël en Gaza roepen wereldwijd en dus ook in Nederland veel emoties op. Hier richten die emoties zich voor een deel tegen Joden in ons land. Het aantal antisemitische incidenten is de laatste maand met 800% toegenomen. Daarbij gaat het om scheldpartijen, pesterijen, het roepen van leuzen die door Joden als bedreigend worden ervaren enzovoort. Dat is zeer onrustbarend. De Raad van Kerken in Nederland vindt dit onaanvaardbaar.

Antisemitisme, in welke vorm dan ook, doet onze Joodse medeburgers pijn. Het zet hen apart en ondermijnt hun gevoel van veiligheid. Het doet hen soms zelfs twijfelen of ze nog deel willen zijn van deze maatschappij. Antisemitisme ontmenselijkt – dat mogen wij niet toestaan. Antisemitisme vergiftigt de sociale verhoudingen. Hetzelfde geldt voor andere uitingen waarin mensen gekwetst, gekleineerd of bedreigd worden, waaronder ook de moslimgemeenschap in ons land in toenemende mate lijdt. Het bedreigt de samenleving die we kennen en voorstaan: een samenleving waarin iedere mens ongeacht kleur, nationaliteit, godsdienst of sekse er mag zijn en gerespecteerd wordt.

Daarom roept de Raad van Kerken alle inwoners van Nederland op: geef antisemitisme en andere uitingen van haat geen ruimte. Omwille van onze Joodse medeburgers, omwille van allen die in ons land wonen en omwille van de kwaliteit van onze samenleving. Laten we juist in deze tijd van crisis naar elkaar op zoek gaan, naar elkaar blijven luisteren en elkaar vasthouden.

Bron: Raad van Kerken in Nederland | Afbeelding: Pixabay

Vrede op aarde: Awraham Soetendorp zet zich er al een leven lang voor in. Steeds weer zoekt hij naar verbinding en dialoog. Hoe houdt hij hoop in tijden van oorlog en conflict? En wat troost hem als de angst de overhand krijgt? Hij spreekt erover met Annemiek Schrijver in een nieuwe aflevering van tv-programma De verwondering op 19 november a.s..

Dit jaar verscheen het boek Levenslessen van een rabbijn, waarin Awraham Soetendorp de belangrijkste inzichten uit zijn leven deelt. Ook blikt hij – op de vooravond van zijn tachtigste verjaardag – terug op zijn bewogen leven. Het boek werd verkozen tot Beste Theologische Boek van 2023. Soetendorp werd geboren tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarna hij als baby bij pleegouders werd ondergebracht. Zijn joodse ouders doken onder en werden na de oorlog met hun kind herenigd, die compleet van hen vervreemd was. Het tekende zijn leven.

Veertig jaar lang was Soetendorp rabbijn van de Liberaal Joodse Gemeente in Den Haag.  Vanuit deze rol zette hij zich in voor dialoog, ontmoeting en vrede. Verdriet en woede mogen niet de overhand krijgen, betoogt hij, de balans moet doorslaan naar hoop en optimisme. “Eigenlijk is de belangrijkste vraag: hoe hou je hoop als er geen hoop meer is?”, zei hij onlangs in dagblad Trouw.

Dat Soetendorp altijd zoekt naar verbinding, kwam ook tot uiting tijdens een uitzending van Buitenhof. Hierin schudde hij jongerenimam Shamier Madhar de hand. ‘Jij en ik houden elkaars hand vast, en doen dat met het hart. We kunnen verschillen van mening, maar we houden elkaar vast.’ De twee deden een oproep om te blijven zoeken naar de overeenkomsten tussen de religies. Zelfs met alles wat er gebeurt in de wereld blijft Soetendorp vertrouwen in de goedheid van de mens: ‘Ja, ik ben ervan overtuigd dat wij erin zullen slagen om van deze wereld een paradijs te maken.’ Hoe blijft hij zo hoopvol? Hij vertelt het Annemiek Schrijver in een nieuwe aflevering van De Verwondering.

De verwondering met Awraham Soetendorp, zondag 19 november om 08.30 uur bij KRO-NCRV op NPO2.

Over De verwondering
In het KRO-NCRV-programma De verwondering ontvangt Annemiek Schrijver gasten uit verschillende religieuze tradities met uiteenlopende maatschappelijke achtergronden. Zij neemt haar gasten mee de stilte van de zondag in om met hen, weg van de waan van de dag, toevlucht te zoeken bij inspirerende woorden en met hen te praten over hun inspiratie en alledaagse spiritualiteit.

Bron: KRO-NCRV

Het aantal antisemitische incidenten in Nederland is met maar liefst 818 procent toegenomen sinds het door Hamas aangerichte bloedbad in Israel op 7 oktober jl. Het aantal incidenten is vergeleken met het maandgemiddelde van de afgelopen drie jaar.

De enorme piek van antisemitisme in Nederland komt overeen met de trends in andere landen: ook in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland is sinds de aanslag van Hamas een toename van anti-Joodse incidenten zichtbaar.

Met name op scholen is er sprake van een verontrustend aantal antisemitische uitingen. Zo werd een Joodse jongen op school bedreigd met een mes en met een fles op zijn hoofd geslagen, waarbij de daders de jongen uitscholden voor ‘kankerjood’. Een Israëlisch meisje hoort van twee klasgenoten: ''Als er een kankerjood op deze school zit, dan ga ik hem doodschieten, dat soort wil ik hier niet op school”. Het naroepen van ‘kankerjood’ en het doen van Hitlergroeten heeft op meerdere scholen plaatsgevonden, maar ook pesterijen en scheldpartijen in WhatsAppgesprekken en persoonlijke berichten op sociale media.

Joodse organisaties en personen worden overvallen met antisemitische e-mails en privéberichten als ''Zoals van huichelachtige joden te verwachten, is het ziekenhuis in Gaza gebombardeerd. Wat een walgelijk volk zijn jullie toch” of ''Juist met een verleden als overlevenden van de Holocaust moeten jullie beter weten, maar jullie zijn geen haar beter”. Telefonisch vinden gelijksoortige incidenten plaats, waarin met regelmaat wordt opgeroepen dat Hitler zijn werk had moeten afmaken.

Van de vele incidenten die de afgelopen maanden zijn binnengekomen heeft CIDI van een tiental aangifte gedaan. Een daarvan was tegen het Instagramaccount Cestmocro, dat zwaar antisemitische posts niet verwijdert.

In de cijfers zijn alleen meldingen meegenomen die voldoen aan de IHRA-definitie van antisemitisme. Kritiek op Israël is niet meegenomen in de cijfers. Ook algemene antisemitische uitingen op sociale media zijn niet meegeteld, behalve wanneer deze via een privébericht, dus rechtstreeks naar een persoon, worden gedaan. Online tiert het antisemitisme welig. Met name op sociale mediakanalen als Instagram en TikTok vindt er praktisch geen moderatie plaats op de geplaatste antisemitische commentaren.

Hoewel we tijdens eerdere conflictperiodes een stijging zagen in het aantal antisemitische incidenten was deze nooit eerder zo significant als nu. Het is zeer zorgelijk dat Joden in Nederland verantwoordelijk worden gehouden voor conflicten die zich afspelen in het Midden-Oosten. Het lijkt alsof Israël wordt gebruikt om Joden mee te slaan. Aloude complottheorieën worden gerecycled en zijn terug van nooit weggeweest.

Bron: CIDI