Vanaf 19 september 2025 gaat Bas van den Berg, docent dialogisch en creatief leren bij Stichting PaRDeS en medewerker van Stichting De 7evende hemel, met wie wil - met aandacht en zorgvuldig - in Utrecht bijzondere teksten lezen en proeven van Abraham Joshua Heschel. Deze godsdienstfilosoof en dichter schreef in 1936 een proefschrift over de profetie, in het Duits in Berlijn: Die Prophetie.

Een baanbrekende studie, helemaal ingebed in de chassidische spiritualiteit die Heschel van jongs af aan indronk. Heschel onderneemt een uniek onderzoek heen en weer pendelend tussen bijbelse, rabbijnse en chassidisch-mystieke bronnen. Hij kon op het nippertje nog promoveren aan de universiteit in Berlijn, terwijl een nazi aldaar decaan van de universiteit was.

Die Prophetie is een heel eigenzinnige benadering van het verschijnsel profetie. In zijn studie uit 1936 onderzoekt Heschel vooral de wisselwerking tussen het goddelijke pathos, dat hij onderkent in de Tenach en het menselijke ethos van de profeet, die woorden geeft aan die goddelijke geestkracht die zich in poëtische taal laat kennen.

De profeten kijken naar de menselijke samenleving vanuit de optiek van de Bewogen Nabije. De profeet schreeuwt over onrecht  en ijvert voor gerechtigheid en vrede aangespoord door de stem van de Ene die hij /zij hoort te midden van situaties van onrecht en lijden maar ook met openingen voor hoop en verzet. In 1962 verscheen een Engelse vertaling en uitbreiding [The Prophets] van de hand van Heschel zelf. En In 2013 een Nederlandse vertaling van dit belangrijke werk bij uitgeverij Skandalon.

In zes dagen tussen september 2025 en februari 2026 verdiepen we ons in deze fascinerende teksten van Heschel. Iedere dag van 10.30-15.30 uur in Utrecht in een gebouw aan het einde van de Nieuwe Gracht, richting Tolsteegsingel. Vanaf station te lopen, of met Bus 2 (Museumkwartier) naar de Lange Nieuwstraat, uitstappen halte Universiteitsmuseum. Adres wordt later bekend gemaakt.

Opzet van de dagen:

1. Vrijdag 19 september H1…wat voor mens is de profeet, H4 Jesaja,
2. Vrijdag 24 oktober 6. Jeremia. H. 8. Tweede Jesaja. H. 9 Geschiedenis
3. Vrijdag 14 november: H. 11. Recht en Gerechtigheid 12. Theologie van het pathos H.14: De filosofie van het pathos
4. Vrijdag 12 december: H. 15. Antropopathie. H. 16. Betekenis en geheim van de woede. 18 Een religie van sympathie.
5. Vrijdag 16 januari H. 19 Profetie en extase 20. De Extasetheorie. H. 22. Beoordeling van de extasetheorie
6. Vrijdag 20 februari H 24 Verklaringen van de profetische inspiratie 25. Gebeurtenis en ervaring. H. 26 Profeten wereldwijd

Docent: dr. Bas van den Berg Je kunt je opgeven bij hem per mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.; Meer weten over de cursus? Bel: 06 19152639. Kosten: 250,- Tevoren over te maken op NL 80 RABO 0129 9836 59 o.v.v. ‘In gesprek met de profeten’. Het boek van Abraham Joshua Heschel De Profeten is via de boekhandel te verkrijgen.

Bron: Bas van den Berg

‘Dit is goed nieuws voor christenen en Joden’, verklaarde de Amerikaans-Joodse hoogleraar Amy-Jill Levine bij de verschijning van Het Nieuwe Testament met Joodse toelichtingen (NTJT) op 13 november 2024. Met haar toespraak opent de nieuwste editie van Bijbelvertaalblad Met Andere Woorden. Dit nummer is gewijd aan het NTJT.

Levine bespreekt veelvoorkomende christelijke misverstanden. Ook laat ze zien hoe het Onzevader aansluit bij het Jodendom. Levine: ‘Het NTJT zet uiteen wat een tekst mogelijk betekende voor de eerste hoorders en wat die zou kunnen betekenen voor de lezers van vandaag, gevormd door tweeduizend jaar Joods-christelijke interactie. Door deze inbreng kan het NTJT een instrument zijn in de Joods-christelijke dialoog.’ 

Is ‘het Woord’ de Tora of Jezus?
Verder bevat dit nummer van Met Andere Woorden (MAW) artikelen van de experts die op 13 november een workshop gaven. Dineke Houtman bespreekt de proloog van het Johannesevangelie. Ze laat zien dat de diverse beelden rondom de ‘Logos’, het Woord, die Johannes toepast op Jezus, door andere Joodse auteurs gebruikt worden voor de Tora. Ze concludeert: ‘Waar het Jodendom de Tora ziet als de richtingwijzer voor het dagelijks leven en als toegang tot het eeuwige leven, belijden christenen Jezus als hun leidsman (…) in dit leven om zo het eeuwige leven te verwerven.’ 

Israëls hoop, de barmhartige Samaritaan en de ‘werken der wet’ in Joods perspectief 
Arco den Heijer onderzoekt het thema ‘hoop van Israël’ in Lucas en Handelingen en betrekt daar Joodse auteurs bij. Eric Ottenheijm belicht de Joodse context van de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Bärry Hartog werpt licht op de betekenis van de term ‘werken der wet’ in Qumran en bij Paulus. Alle vier de schrijvers laten zien dat het Joodse perspectief onmisbaar is om het Nieuwe Testament te verstaan. 

Andere bijdragen in MAW zijn een column van Marianne van Praag over een mogelijke Joodse manier van lezen van het Nieuwe Testament, een recensie door Peter-Ben Smit, en bijdragen over de Joods-christelijke dialoog vanuit katholiek en protestants perspectief. MAW is een uitgave van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap; wie zich tot 1 juni aanmeldt als abonnee maakt kans op een presentexemplaar van het NTJT. Een PDF van het nummer is hier in te zien.  

Klik hier voor meer info over een webinar voor voorgangers over ‘de verloren zoon’ op 26 juni 2025.

Bron: Bijbelgenootschap.nl | Foto: Pixabay

Er is een staakt-het-vuren. Het reisadvies is aangepast. Daarom heeft Nes Ammim besloten dat vrijwilligers weer welkom zijn om de community van Nes Ammim in Israël te helpen opbouwen. Juist nu heeft het land, de bevolking en ons dorp jou nodig om de handen uit de mouwen te steken.

In de zestig jaar dat Nes Ammim bestaat, is er altijd een leefgemeenschap van circa 30-40 vrijwilligers. Sommigen blijven kort, enkele maanden, en anderen meer dan een jaar. De meeste vrijwilligers komen uit Nederland en Duitsland, maar ook andere nationaliteiten zijn welkom. Samen vormen de vrijwilligers een leefgemeenschap, de ‘community’. Met Engels als voertaal, overbruggen we onze verschillende achtergronden en zoeken we naar wat ons bindt. In de community worden vriendschappen voor tijdelijk of voor het leven, gevormd. Het is een heel intensieve, mooie tijd om samen door te brengen.

Ons werk richt zich op hoop en herstel tussen de volkeren (Jesaja 11:10). Bouwt u met ons mee? Met tijd, gebed of een gift draagt u bij aan dialoog in Israël. 

Nes Ammim is momenteel op zoek naar:

Een General manager in Israël
Een Studieleider
Jonge vrijwilligers voor de zomerperiode of een tussenjaar

Kijk voor deze en andere vacatures op www.nesammim.nl.

Bron/foto: Nes Ammim

Hoe denken joden over christenen en christenen over joden? In een symposium op 3 juni a.s. van 13.30-15.00 uur reflecteren vijf experts elk vanuit hun specifieke invalshoek op wat christenen over joden en joden over christenen hebben gedacht en geschreven, denken en schrijven, van de oudheid tot op vandaag. 

Programma
13.00 uur Inloop
13.30 uur Aanvang symposium. Sprekers:
- Prof. dr. Dineke Houtman, emeritus bijzonder hoogleraar jodendom en joods-christelijke relaties; voorganger van Lieve Teugels als hoogleraar Jodendom aan de PThU
- Dr. Eric Ottenheijm, universitair hoofddocent Nieuwe Testament en Rabbijns Jodendom aan de Universiteit Utrecht
- Prof. dr. Willem Smelik, gasthoogleraar Semitische talen aan de PThU
- Prof. Dr. Judith Frishman, emeritus hoogleraar Joodse Studies aan de Universiteit Leiden
- Dr. Eeuwout Klootwijk, wetenschappelijk beleidsmedewerker voor Kerk en Israël/Joods-christelijke relaties van de PKN en predikant te Vught
Deze reflecties worden afgesloten met een panelgesprek tussen de sprekers onder leiding van dr. Barry Hartog.
15.00 uur Einde

Praktische informatie:
Datum: 3 juni 2025 13:30 - 15:00
Locatie: Pieterskerkhof 5, 3512 JR Utrecht
Aanmelden: kan hier

Aansluitend aan het symposium is er van 15.30 tot 17.00 uur een academische plechtigheid met inaugurele rede van prof. dr. Lieve Teugels 'Van theologische jood naar joodse theologie'. Wilt u ook de oratie bijwonen? Dan kunt u zich op deze pagina ook voor de oratie aanmelden. Vink hiervoor in het formulier de optie 'symposium en oratie' aan.

Bron: PThU 

Op 18 mei wordt van 14:00 – 17:30 uur door Stichting PaRDeS een inspiratiemiddag gehouden. Het thema van deze middag is ‘Productief interreligieus leren’ tussen Abraham Joshua Heschel, Reinhold Niebuhr en Martin Luther King en de betekenis daarvan voor onze tijd. Dit naar aanleiding van drie vertaalde artikelen van A. J. Heschel: Geen religie is een eiland (UTS, New York, 1966), De G’d van Israël en Christelijke Vernieuwing (Montreal, 1968) en Vermenging van goed en kwaad (A Hebrew Evaluation of Reinhold Niebuhr, 1956).

Programma:
14.00 – 14.15 uur: Welkom en opening
14.15 – 14.45 uur: Hannah Visser over kansen voor interlevensbeschouwelijk leren in een tijd van grote maatschappelijke uitdagingen
14.45 – 15.15 uur: Bas van den Berg over de diepgaande interreligieuze dialoog tussen Abraham Joshua Heschel Heschel en Reinhold Niebuhr
15.15 – 15.45 uur: Pauze
15.45 – 16.45 uur:
Workshop 1. De voorwaarden voor interlevensbeschouwelijk leren nu van harmonie naar schuring? – door Hannah Visser
Workshop 2. Vriendschap sluiten met de ander. De betekenis van de interreligieuze dialoog tussen A.J. Heschel en M. Luther King – door Manuela Kalsky
16.45 – 17.30 uur: Elkaar ontmoeten bij een hapje en drankje

Over de sprekers
– Dr. Hannah Visser is postdoc onderzoeker aan de VU en de UvA, waar zij de relatie tussen existentiële vragen en sociaal-maatschappelijke veranderingen binnen het onderwijs onderzoekt. Zij promoveerde in januari 2025 op de vraag hoe analyse van evaluaties van interlevensbeschouwelijk leren beter zicht kan geven op het ingewikkelde karakter van dit type leren. Zij onderzocht intensief leerprocessen binnen het Emoena programma voor zingeving, leiderschap en diversiteit, en is daar momenteel betrokken als docent en coördinator.
– Prof. Dr. Manuela Kalsky is theologe en bijzonder hoogleraar op de Karen Armstrong Leerstoel voor Religie, Waarden en Maatschappelijke Transformaties bij de UvH te Utrecht. Zij is oprichter van Nieuwwij.nl en gespecialiseerd in thema’s rondom diversiteit en inclusie. Zij hield in 2023 een lezing over Heschel en Martin Luther King op een studiedag van Stichting PaRDeS. Nu trekt zij in de workshop de lijnen door naar nu.
– Dr. Bas van den Berg is muzisch theoloog en pedagoog. Hij verzorgt programma’s dialogisch spelen en leren rond existentiële en spirituele bronverhalen uit religieuze tradities. Sinds vijf jaar is hij voorzitter van Stichting PaRDeS, verzorgt daarbinnen leerhuizen en vertaalt op dit moment belangrijke essays van
Abraham Joshua Heschel uit de bundel Moral Grandeur and Spiritual Audacity (1996) in het Nederlands. Dit boek met vertalingen wordt op de studiedag van woensdag 26 november in de Thomas in Amsterdam gepresenteerd.

Praktische informatie:
Datum: 18 mei 2025
Tijd: 14.00-17.30 uur
Locatie: Gebouw van Stichting MerkAz in Utrecht.
Aanmelden: bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Deelname: € 15,- Graag tevoren overmaken op NL 80 RABO 0129 9836 59
Meer info: www.stichtingpardes.nl

Bron: PaRDeS