Terwijl in Amsterdam tijdens een grote demonstratie de antisemieten het luchtruim verziekten met kreten als: ‘Een, twee, drie vier, van de zee tot de rivier, vijf, zes, zeven, acht, alle zio’s (zionisten) in de gracht’, bogen wij ons in spiritueel centrum De Weyst in Handel vooral over de vraag wat ons – Joden en christenen – verbindt en hoe wij die verbinding ook in conflictueuze tijden kunnen vasthouden. Dat onderwerp hebben we uiteraard vaker besproken, maar dat maakt een nieuwe manier van denken niet overbodig. De wereld verandert per dag en we moeten steeds nieuwe posities kiezen.
Door: Piet van Midden en Tamarah Benima
Dat merkten we al snel aan de literatuur die ons als spiegelverhaal door Diederik Boomsma werd voorgehouden. In bijvoorbeeld de boeken van Aldous Huxley en George Orwell, die de wereld beschrijven als dystopie (de samenleving als prominent akelig tegenover modellen van positieve toekomstverwachting, utopie), komt God niet meer voor. De kerk is van voorbijgaande aard.
Op de Sjabbatmiddag vertelden Marlien Groeneveld en Edquar Stevens over hun, vaak dagelijkse, activiteiten ten behoeve van de dialoog tussen Joden, Christenen en Moslims. Beiden zijn ex-voorzitters van de Liberaal Joodse Gemeente Brabant. In de synagoge in Tilburg ontvangt Marlien al decennia groepen belangstellenden en scholieren. Niet alleen om uitleg te geven over hoe het joodse leven en het ritueel in elkaar zit, maar ook om vooroordelen te bestrijden. Er is altijd wel iemand die denkt dat alle Joden rijk zijn, bijvoorbeeld. Marlien is kind aan huis in een moskee in de buurt en ook gesprekspartner van de politie. Edquar gebruikt de techniek van familieopstellingen om tieners te laten ervaren wat het betekent als familieleden worden opgepakt door een bezetter. Zij spelen de broer van zijn moeder, haar vader, en de politieagenten die hen arresteerden, maar ook het 10-jarige zusje dat dat alles aanschouwde. Het blijft een broodnodige activiteit.
Terwijl op vrijdagavond de Sjabbat werd gezegend en op zaterdagavond de Sjabbat weer werd uitgeluid, was er op zondagochtend de christelijke dienst onder leiding van bisschop Andreas Wöhle, een van de twee organisatoren van het OJEC-weekend.
Daarna was er een lang gesprek, plenair, over ‘7 oktober’, de invasie in 2023 door 5000 strijders van Hamas en Islamitische Jihad vanuit de Gaza-strook. In twintig dorpen langs de Gazastrook werden meer dan 1200 Israëlische bewoners, buitenlandse toeristen en gastarbeiders, en feestgangers (Nova Dans Festival) vermoord. En meer dan 250 van hen gegijzeld. Er heeft daar een enorme schade aangericht, terwijl er juist ook daar veel vredesactivisten woonden en er Palestijnen uit Gaza in de landbouw werkten. De strijd duurde drie dagen en niet alle gegijzelden zijn tot nog toe – dood of levend – vrijgelaten. De tegenmacht van Israel heeft enorme schade aangericht in de Gazastrook. Hoe met dit alles om te gaan? was een van vragen die aan de orde kwam. Wat zeg je tegen vrienden? Hoe gaan de joodse deelnemers om met het totaal gebroken vertrouwen in ‘de wereld’? Wat zijn de feiten? Wat kun je als kerkganger doen?
Als afsluiting van het weekend werd de gebrokenheid van wereldsituatie ook (als praktische verwerking) vergeleken met aardewerk, maar dan in brokstukken, en de vraag was hoeveel en welke visie je nodig hebt om die brokken weer te verbinden. Dit werd op symbolische wijze met Japans porselein plakwerk (Kintsugi) geoefend.
Mocht u volgend jaar overwegen mee te doen met het OJEC-weekend, dan moet u weten dat er heerlijk vegetarisch wordt gekookt door Nella, prachtig gezongen door Sid, degenen die centrum De Weyst in Handel opbouwden en beheren, er veel wordt gelachen, gemusiceerd en soms ook whisky wordt geproefd. Gelukkig was iedereen boven de 18.
Piet van Midden is voorzitter van het OJEC en Tamarah Benima is een van de organisatoren van het Ojec-weekend