‘In haar schoenen’ is een locatievoorstelling in Amersfoort over de geheimen van een naoorlogse Joodse familie. Ergens tussen het archief en de mondeling overgedragen familieverhalen probeert theatermaker Judith Kruithof haar familiegeschiedenis te reconstrueren. De poging roept alleen meer vragen op dan antwoorden…

In ‘In haar schoenen’ onderzoekt Judith Kruithof hoe haar oma heeft geleefd voor de oorlog, om te begrijpen voor welke keuzes zij stond in de oorlog. Maar na het vinden van het huis waar haar grootmoeder woonde, blijkt haar familieverhaal ook buiten de muren van het huis sporen te hebben nagelaten.

Loop je mee? Kijk je mee?

Kaartverloop
De ticketprijs is €16,-. ‘In haar schoenen’ speelt op:

zondag 18 juni 2023 19:30 uur
dinsdag 20 juni 2023 12:00 uur
dinsdag 20 juni 2023 19:00 uur
donderdag 22 juni 2023 12:00 uur
donderdag 22 juni 2023 19:30 uur

Bestel hier tickets

Praktische informatie
De voorstelling is onderdeel van de route langs de herdenkingsstenen. Enige mobiliteit is een vereiste om de voorstelling integraal te kunnen zien.

Stichting tg.hethuis
Stichting tg.hethuis is opgericht nadat theatermaker Judith Kruithof het huis van haar oma betrad. Het was anno 2022 een winkelopslag. Het stond leeg. Toen Judith beter keek zag ze de betegeling van vervallen keukens. Eén links, één rechts, alsof haar grootmoeder niet weg was geweest.

Het betreden van het huis was het startschot van een langdurig onderzoek over een verborgen familieverleden en het doorwerken ervan door de generaties heen. In dit onderzoek is Louis Felten, inwoner van Amersfoort, acteur en artistiek leider van theatergroep Fiasco een belangrijk personage. Theatergroep Fiasco verspreide onder zijn leiding het gedachtengoed van de NSB. De heer Felten kocht de huizen die de familie Menko tot 1943 in bezit hadden, totdat ze afgevoerd werden naar Amsterdam en via Westerbork nar Sobibor. Judith Kruithof onderzoekt wie de heer Felten was en wat maakt dat je extreemrechts gedachtegoed wil verspreiden via een theatervoorstelling? Wat kunnen de verhalen van toen ons leren over nu?

Onderzoek
Er loopt op dit moment een onderzoek vanuit Gemeente Amersfoort naar de feiten rond de roof van Joods vastgoed en de ontrechting van Joodse inwoners van Amersfoort in de Tweede Wereldoorlog, en naar het naoorlogse rechtsherstel voor de overlevenden en nabestaanden van de slachtoffers. Het onderzoek richt zich op de eventuele rol van het gemeentebestuur en op de vraag of de gemeente in de oorlogsjaren zelf onroerend goed van Joden heeft gekocht. Stichting tg.hethuis maakt locatievoorstellingen die onder andere de bevindingen van dit onderzoek, artistiek vormgeeft. Zo wordt wat verborgen is, blootgelegd.

Doelstelling
De doelstelling van de stichting is het spelen en produceren van theatervoorstellingen op locatie over verborgen familieverhalen. De stichting richt zich op jongeren, nabestaanden en inwoners van Amersfoort.

Bron: Stichting tg.hethuis | foto: @Maiflesseman

Van 25-27 oktober wordt in de Abdij van Berne in Heeswijk-Dinther Jezus, Pasen en de ‘joden’ in het Johannesevangelie georganiseerd: een driedaagse studieconferentie over de verhouding van Jezus tot “de Joden” in het Johannesevangelie, en daarmee samenhangend de vraag naar de eventuele anti-joodse tendens van dit evangelie, en de lezingen uit de Bijbel tijdens de Goede Week en Pasen. De conferentie is een initiatief van de Katholieke Raad voor het Jodendom (KRJ).

Het is dit jaar precies 100 jaar geleden dat Ich und Du van Martin Buber verscheen. Dat was het begin van een geheel nieuwe oriëntatie in filosofie en theologie: De geboorte van het dialogisch leven, leren, denken en handelen.

In het najaar van 2023 gaan we op een intensieve en inventieve wijze dit kleinood opnieuw lezen, onderzoeken en betrekken op hedendaagse vragen rond menswaardig samenleven op een bewoonbare aarde. We praten over de existentiële & spirituele vernieuwing van het leven in een viertal bijeenkomsten.

De thema’s:
(1) Twee wijzen van leven
(2) Dialogale gemeenschappen
(3) Het altijd aanwezige Gij
(4) Het tweegesprek

Docent: 
Bas van den Berg

Praktische informatie:
Data: vrijdag 15 september, 13 oktober, 17 november en 15 december 2023, steeds van 10.30-15.30 uur
Locatie: Menno Simonshuis, Maliesingel 63/64 in Utrecht
Aanmelden: zie www.stichtingpardes.nl. 
Prijs: € 150,- - over te maken op NL80 RABO 0129 9836 59 o.v.v. 'Cursus Ich und Du'
Meer weten over de cursus? Bel: 06 19152639 of mail met Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Bron: Stichting PaRDeS

Chazzan Sacha van Ravenswade geeft zondag 25 juni een concert in Synagoge Groningen. Van 'Havadala' van Zilberts tot 'Che gelida manina' van Puccini, het komt allemaal langs.

Sacha van Ravenswade begon zijn zangcarrière in de sjoel van Amstelveen, waar hij van jongs af aan meezong en vanaf zijn vijftiende de rol van voorzanger op zich mocht nemen. Operamuziek vormt samen met het chazzanoet, de liturgische muziek, de rode draad in zijn (privé-)zang- en muziekstudie.

Lees hier verder.

Bron: Crescas | Foto: YouTube

Theoloog Klaas Smelik junior is een deskundige als het gaat om het werk van Etty Hillesum. Het hoort bij zijn levenswerk om haar brieven en dagboeken te publiceren, iets wat vader Klaas Smelik, een ex-vriendje van Etty, in de jaren direct na de oorlog niet was gelukt. Over dit mislukken schrijft Klaas junior: “Over de oorlog werd niet nagedacht, de oorlog werd herdacht. De mensen wilden lezen hoe slecht de Duitsers waren geweest en hoe goed de Nederlanders.” (pagina 51) In achttien hoofdstukken geeft hij in dit nieuwe boek goed inzicht in de gedachtewereld van Etty Hillesum.

Door: Cor Sinnema

Het dagboek van Etty waarmee ze op aandringen van haar therapeut Julius Spier op zondag 9 maart 1941 aan haar dagboek is begonnen, omvat elf schoolschriften. Haar gevoelens werden gehinderd door haar denken en ze probeerde door middel van het schrijven een balans te vinden tussen beide. Ze zag haar dagboek als een opstap om een novelle of een roman te schrijven over haar belevenissen in oorlogstijd, want ze had de mensheid iets te zeggen! De novelle die ze nooit heeft geschreven zou als titel hebben meegekregen Het meisje dat knielen kon en het toch leerde op de ruwe cocosmat in een slordige badkamer, aldus Smelik (pagina 212). De titel verwijst naar de geheel eigen vorm van religiositeit en godsbeeld die zij had ontwikkeld.

Smelik noemt zijn boek nadrukkelijk geen nieuwe biografie. Want die heeft Judith Koelemijer vorig jaar het licht doen zien. Deze wordt overigens maar één keer in de tekst genoemd en er wordt in de Literatuurverwijzingen ook maar één keer naar een brief van Han Wegerif verwezen. De focus van Smelik is vooral gericht op de ideeën van Etty. Deze probeert hij in kaart te brengen en te achterhalen waar die vandaan kwamen. De ontwikkeling die Etty doormaakt is op te maken uit haar geschriften. Smelik citeert hiervoor telkens uit de wetenschappelijke tekstuitgave van de dagboeken en de brieven. Hij ziet Etty als een echte geassimileerde jood en als een van de joodse existentialistische filosofen van de twintigste eeuw. Hij besteedt een apart hoofdstuk aan het vrouw-zijn van Etty, haar Russische moeder Riva en hoe deze haar beïnvloed heeft. Etty’s werk bij de Joodsche Raad heeft haar joods-zijn versterkt, vooral in de tijd dat ze voor deze Raad werkte in Vluchtelingenkamp Westerbork.

Etty wilde de kroniekschrijver van het kamp worden en zij zag haar bijdrage als een alternatief voor de schoolboekjes die over de geschiedenis van de joden waren geschreven. Ze wilde het lot van haar volk delen en liet zich daarom naar de afdeling in kamp Westerbork overplaatsen. Bij haar onverwachte vertrek naar Auschwitz was ze opnieuw vastbesloten om alles te beleven wat er voor de joden was weggelegd.

Etty schrijft over haat en liefde, vriend en vijand, dood en leven, over goed en kwaad, angst en vertrouwen, schuld en onschuld, God in en buiten onszelf. Ze las veel in de Bijbel en nam de Bijbel en de Russische grammatica in haar rugzak mee naar Auschwitz. Op de laatste briefkaart die zij uit de rijdende trein naar buiten had gegooid en die door een voorbijganger werd gepost blijkt dat ze het ‘hoog vertrek’ uit een psalm volgens de Statenvertaling (nu vertaald als ‘veilige vesting’) letterlijk heeft verstaan. Dit vertrek uit Westerbork komt overeen met de manier waarop zij het Massenschicksal voor zichzelf had aanvaard en geïncorporeerd.

Het is een mooi geschreven inleiding op de persoonlijke, innerlijke ontwikkeling die Etty Hillesum heeft doorgemaakt. Smelik heeft een leven lang gestudeerd op haar gedachten en dat is goed te merken. Hij vat deze op kernachtige manier samen. Het is een uitstekend boek om in een leesclub te lezen.

Boekgegevens
Titel: Op het spoor van Etty Hillesum, een kennismaking met haar gedachtewereld | Auteur: Klaas A.D. Smelik | Uitgeverij: Walburgpers | ISBN: 978 94 6456 073 2 | Aantal pagina’s: 246 | Prijs: € 14,99 | Voor meer informatie of om dit boek te kopen: klik hier

Cor Sinnema is permanent diaken voor het bisdom ‘s-Hertogenbosch

Maar liefst 25 middelbare schooldocenten namen afgelopen weekend deel aan een indrukwekkende studiereis naar Auschwitz, georganiseerd door CIDI. De deelnemers werden in 4 dagen tijd ondergedompeld in de geschiedenis van de Holocaust en blootgesteld aan verschillende educatieve workshops en rondleidingen. 

Lees hier verder.

Bron: CIDI | Foto: Pixabay