‘Wat zie je, Jeremia?’ 

‘Ik zie een maqqeel shaqeed, een amandeltwijg.’ 

‘Goed gezien, want ik ben klaarwakker over mijn woord, om dat te doen.’ 

Woorden uit het roepingsvisioen van de profeet Jeremia. Zo op het eerste gezicht ontgaat het verband je. Wat heeft klaarwakker, waakzaam zijn, met een amandel te maken?  De Hebreeuwse tekst maakt het glashelder: ‘Je ziet een shaqeed, Jeremia, een amandel, want shoqeed ben ik, waakzaam, om uit te voeren wat ik heb gezegd.’

Hoe komt die amandelboom eigenlijk aan de naam shaqeed, de ‘wakkere’? Heel eenvoudig: hij is de eerste die in het vroege voorjaar bloeit. De amandel is dus de meest wakkere. Zijn witte pruik siert in februari het landschap in Israël. Het plaatje bij deze column laat niets te raden over: een witte kruin. Daarom staat de amandel ook voor de ouderdom. ‘Als de amandelboom bloeit’  lezen we in Qohelet/Prediker 12:5. Dat betekent: ‘ Als je haar wit wordt’, ofwel: ‘als je oud wordt.’

Waakzaam zijn: het is een gedrag dat we ook bij het OJEC elke keer weer moeten aanscherpen. Wat in Frankrijk gebeurt, kan (en zal) ook bij ons gebeuren. Joden die boodschappen doen en in de winkel aangevallen worden, joodse kinderen die bont en blauw thuiskomen. Geen land in Europa herbergt zoveel joden als Frankrijk. In geen Europees land is de emigratiedruk zo groot. Gelukkig is er een land om naar uit te wijken. Het zou er in de jaren ’30 van de vorige eeuw toch allemaal anders hebben uitgezien, als er een joodse staat was geweest. 

Maar als je niet op ‘aliyah wilt of kunt? Daarin zijn wij medeverantwoordelijk. En dat begint bij waakzaam zijn, letten op al die kleine signalen die verwijzen naar antisemitisme en antizionisme. Wees wakker!

Piet van Midden